Sołectwo Kamień

         Najwcześniejsza wzmianka o wsi Kamień pochodzi z 1322 roku. Według danych z 1414 roku była to własność rycerska na terenie komturstwa brodnickiego. Ściślej istniały dwie wsie: Duży Kamień (Gross Steyn) i Mały Kamień (Klein Steyn). Już w okresie I Rzeczpospolitej (1570 rok) pojawiła się polska nazwa Kamionk (Kamin), a jej właścicielem był Jan Dąbrowski.  Wieś była już jednym organizmem bez podziału na część Dużą i Małą.

Nowy rozdział w dziejach osady napisali grudziądzcy Jezuici kupując Kamień w 1644 roku. Według wizytacji parafialnej z 1743 roku już ponad 10 lat wcześniej sprowadzeni zostali tu protestanci. A zatem osadnicy musieli przybyć w latach 30. XVIIII wieku. Jezuici pozostawali właścicielami aż do pierwszego rozbioru, po którym rząd pruski skonfiskował majątki kościelne. Nastąpił napływ osadników niemieckich, którzy dominowali we wsi. Było ich w granicach 80% ogółu mieszkańców.
Ich liczba systematycznie spadała po 1920 roku. Według pierwszego spisu powszechnego z 1921 roku ewangelicy stanowili 41% mieszkańców.

Ważnym miejscem we wsi był szkoła, do której w 1928 roku uczęszczało 39 dzieci katolickich i 4 dzieci ewangelickich. Nauczał w niej jeden nauczyciel Franciszek Jettka. Nauczycielami w okresie pruskim byli: Christoph Paszkowitz (przed 1785 rokiem) i Johann Chall (1796-1803).

Życie społeczne wsi skupiało się także wokół nieistniejącej już gospody. Był to duży budynek, na dole był sklep, a u góry sala, w której odbywały się przeróżne spotkania, szkolne przedstawienia i okolicznościowe zabawy. Do dnia dzisiejszego zachował się budynek kuźni, należący w okresie międzywojennym do pana Ułanowskiego.

Księga adresowa Polski z 1928 roku wymienia następujące nazwiska: Donner (zajazd), Carl Holatz (właściciel ziemski, 66ha), Lubowiejski (kowal), Murawski (kołodziej), Erwin Stoyke (właściciel ziemski, 311ha), Johann Stoyke (właściciel ziemski, 214ha), Robert Stoyke (wiatrak), Uzarski (rzeźnik), Wasilewski (artykuły ogrodnicze).

Księga adresowa z 1941 roku zawiera następujące nazwiska: Donner (zajazd, sklep), Murawski (stelmach, czyli kołodziej).

Kamień Na drodze z Kamienia do Jabłonowa - okres międzywojenny

Opis: Po I wojnie światowej nikt nie dysponował samochodem. Wszyscy mieszkańcy Kamienia przemierzali drogę do Jabłonowa w zasadzie pieszo, w niektórych przypadkach rowerem lub w razie konieczności przewiezienia jakiegoś towaru wozem zaprzężonym w konie. Zdjęcia udostępnione przez Hannę Jankowską.   Kamień Zabawa na podwórku - okres międzywojenny lub pojenie koni w gospodarstwie Opis: W okresie międzywojennym wolny czas spędzano na wspólnej zabawie. Młodym ludziom, jak widzimy, nie brakowało pomysłów.                          Zdjęcia udostępnione przez Hannę Jankowską.